Nauczyciele mogą jednorazowo skorzystać z możliwości opłacenia ze środków publicznych laptopa lub laptopa przeglądarkowego. Nowelizacja rozporządzenia Ministra Cyfryzacji z 22.01.2025 r., rozszerza krąg osób uprawnionych, obejmując m.in. nauczycieli uczących w klasach I-III szkół podstawowych oraz nauczycieli szkół ponadpodstawowych, którzy wcześniej nie byli objęci wsparciem. Wnioski nauczyciele mogą składać od 27 stycznia.
W komentarzu zostały omówione kryteria ustalania uprawnionych nauczycieli, w tym grupę uprawnionych w 2025 r., zasady i etapy udzielania wsparcia nauczycielom przez Ministra Cyfryzacji, rolę organów prowadzących szkoły i dyrektorów w tym procesie, warunki dokonania zakupu z wykorzystaniem bonu, a także dodatkowe prawa i obowiązki nauczycieli w związku z nabyciem sprzętu.
Opracowanie można w szczególności polecić organom prowadzącym publiczne i niepubliczne szkoły podstawowe, ponadpodstawowe i artystyczne, dyrektorom tych szkół, a także nauczycielom.
Wprowadzenie
Nauczycielowi przysługuje wyposażenie jego stanowiska pracy, umożliwiające realizację dydaktyczno-wychowawczego programu nauczania, zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy z 26.01.1982 r. – Karta Nauczyciela – dalej KN. Ustawodawca nakłada na organy prowadzące obowiązek zapewnienia podstawowych warunków do realizacji przez nauczyciela zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych (art. 29 ust. 1 KN). Łatwiejszą realizację podstawy programowej, która w różnych aspektach przewiduje stwarzanie uczniom warunków do nabywania wiedzy i umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów z wykorzystaniem metod i technik wywodzących się z informatyki, w tym logicznego i algorytmicznego myślenia, programowania, posługiwania się aplikacjami komputerowymi, wyszukiwania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, posługiwania się komputerem i podstawowymi urządzeniami cyfrowymi oraz stosowania tych umiejętności na zajęciach z różnych przedmiotów, ma umożliwić nauczycielom obowiązywanie od dnia 2.08.2023 r. ustawy z 7.07.2023 r. o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych nauczycieli – dalej u.w.r.k.c.n. wraz z przepisami wykonawczymi. W uzasadnieniu projektu aktu podkreślono, że niezbędne jest posiadanie przez nauczycieli kompetencji do korzystania w poprawny metodycznie sposób z technologii informacyjno-komunikacyjnych.
1.Nauczyciele uprawnieni do skorzystania ze wsparcia
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 u.w.r.k.c.n., ze środków publicznych mogą skorzystać nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni pozostający w stosunku pracy na dzień 30.09.2023 r. w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych i ponadpodstawowych oraz w publicznych szkołach artystycznych, a także w niepublicznych szkołach artystycznych posiadających uprawnienia publicznej szkoły artystycznej.
Ponadto planuje się w 2025 r. nowelizację ustawy u.w.r.k.c.n. i wydanie kolejnego rozporządzenia, umożliwiającego wnioskowanie o wydanie bonu przez nauczycieli zatrudnionych po dniu 30.09.2023 r. (Tabela uwag zgłoszonych w związku z udostępnieniem projektu rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia grup nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych uprawnionych do otrzymania wsparcia sfinansowanego ze środków publicznych, https://legislacja.gov.pl/projekt/12393001/katalog/13103701#13103701, dostęp z 27.01.2025 r.).
Rozporządzenia Ministra Cyfryzacji określają grupy nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych z ww. szkół, uprawnionych do otrzymania wsparcia oraz ich kolejność, mając na uwadze następujące kryteria: typ szkoły i wykładany przez nauczyciela przedmiot oraz charakter realizowanych zadań przez wychowawców i innych pracowników pedagogicznych, a także sytuację społeczno-gospodarczą i stan finansów publicznych (art. 2 ust. 2 u.w.r.k.c.n.). Pierwszy i drugi z takich aktów wykonawczych zostały omówione w pkt 3.
Spośród nauczycieli szkół podstawowych, ponadpodstawowych i artystycznych zatrudnionych 30.09.2023 r., wsparcia nie uzyska nauczyciel, który wybierze korzystanie z innego programu finansowanego ze środków publicznych. Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.w.r.k.c.n., nauczycielowi przysługuje tylko jedna forma wsparcia związana ze sfinansowaniem ze środków publicznych zakupu laptopa lub laptopa przeglądarkowego. Jeżeli nauczyciel otrzymał laptop, laptop przeglądarkowy lub świadczenie na sfinansowanie ich zakupów w ramach wsparcia udzielonego z innych programów finansowanych ze środków publicznych, decyduje z której formy wsparcia skorzysta, w tym może wybrać nowe w formie bonu albo z innego programu. Wybór bonu skutkuje tym, że laptop lub laptop przeglądarkowy otrzymany w ramach innych programów finansowanych ze środków publicznych podlega zwrotowi do podmiotu, od którego nauczyciel go otrzymał (art. 13 ust. 2 i 3 u.w.r.k.c.n.). Przykładowo świadczeniem na sfinansowanie ze środków publicznych uwzględnionych w subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2020 oraz w budżetach właściwych ministrów było przeznaczenie przez nauczyciela na zakup laptopa lub laptopa przeglądarkowego dofinansowania nie więcej niż 500 zł, uzyskanego na podstawie § 10c rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Formalnie więc nauczyciel może dokonać wyboru wsparcia sfinansowanego ze środków publicznych według art. 2 ust. 3 pkt 2 u.w.r.k.c.n.
Z bonu nie skorzysta nauczyciel, który na dzień złożenia wniosku przez organ prowadzący do Ministra Cyfryzacji będzie nieobecny w pracy w jednej z następujących przyczyn (art. 15 ust. 4 u.w.r.k.c.n.):
•
pozostaje w stanie nieczynnym,
•
przebywa na świadczeniu rehabilitacyjnym lub na urlopie dla poratowania zdrowia;
•
jest zawieszony w pełnieniu obowiązków na podstawie art. 85t ust. 1-3 KN;
•
przebywa na urlopie bezpłatnym, trwającym nie krócej niż 14 dni;
•
jest urlopowany lub całkowicie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na podstawie ustawy z 23.05.1991 r. o związkach zawodowych.
Ze wsparcia nie skorzystają także nauczyciele:
•
przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych,
•
innych form wychowania przedszkolnego,
•
placówek oświatowych
oraz pracownicy niepedagogiczni, w tym prowadzący zajęcia z uczniami w szkołach na podstawie art. 15 ustawy z 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe – dalej u.p.o., pomoc nauczyciela, pracownik zajmujący stanowisko kierownicze w szkole, który nie jest nauczycielem.
2.Forma wsparcia
Nauczyciele nie otrzymają sprzętu wybranego i zakupionego przez Ministra Cyfryzacji tylko jednorazowe świadczenie w postaci bonu w wysokości 2500 zł. (art. 2 ust. 3 pkt 2 , art. 11 ust. 1 u.w.r.k.c.n.). Za tę kwotę nauczyciel będzie mógł nabyć jeden laptop lub laptop przeglądarkowy (art. 13 ust. 1 u.w.r.k.c.n.). Zakup tańszego sprzętu nie uprawnia nauczyciela do otrzymania zwrotu lub innego wykorzystania pozostałej kwoty bonu, a zakup droższego – zobowiązuje go do dopłacenia ceny ponad wartość bonu (art. 11 ust. 2 i 3 u.w.r.k.c.n.). Opłacenie sprzętu kupowanego za pomocą bonu skutkuje koniecznością dokonania jednorazowej płatności, bez możliwości rozłożenia na raty (art. 11 ust. 4 i 5 u.w.r.k.c.n.), natomiast Ministerstwo Cyfryzacji dopuszcza możliwość rozłożenia na raty kwoty przekraczającej dofinansowanie (Pytania i odpowiedzi, https://www.gov.pl/web/laptop-dla-nauczyciela/pytania-i-odpowiedzi-dla-nauczycieli, dostęp z 9.10.2023 r,). Gdyby nauczyciel zrezygnował z zakupu, nie będzie mógł się ubiegać o wymianę bonu na gotówkę, inne prawne środki płatnicze oraz inne środki wymiany (art. 11 ust. 6 u.w.r.k.c.n.). Prawo do dokonywania płatności za pomocą bonu wygaśnie z końcem dnia 31.12.2025 r. (art. 12 u.w.r.k.c.n.), a po tym terminie nie będzie możliwości uzyskania jakiejkolwiek formy ekwiwalentu niewykorzystanego bonu.
3.Etapy realizacji wsparcia dla nauczycieli przed zakupem sprzętu
MEN przekazuje Ministrowi Cyfryzacji informacje o faktycznej liczbie nauczycieli ujętych w grupie nauczycieli uprawnionych do otrzymania wsparcia, w terminie 30 dni od dnia ich wskazania w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 2 ust. 2 u.w.r.k.c.n.
Pierwszy akt wykonawczy w tej sprawie: rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z 28.09.2023 r. w sprawie określenia grup nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych uprawnionych do otrzymania wsparcia sfinansowanego ze środków publicznych – dalej r.o.g.n.w.i.p.p., wymieniał 4 grupy uprawnionych nauczycieli z różnymi początkowymi datami 30 – dniowego terminu składania wniosku w celu otrzymania wsparcia (§ 2 ust. 1 pkt 1 – 4 r.o.g.n.w.i.p.p.):
1)
wychowawcy i nauczyciele wykładający wszystkie przedmioty w klasach IV–VIII publicznych szkół podstawowych – od dnia 10.10.2023 r.;
2)
wychowawcy i nauczyciele wykładający wszystkie przedmioty w klasach IV–VIII niepublicznych szkół podstawowych – od dnia 11.10.2023 r.;
3)
wychowawcy i nauczyciele wykładający wszystkie przedmioty w klasach odpowiadających klasom IV–VIII szkoły podstawowej w publicznych szkołach artystycznych, a także w niepublicznych szkołach artystycznych posiadających uprawnienia publicznej szkoły artystycznej – od dnia 12.10.2023 r.;
4)
inni niż nauczyciele i wychowawcy pracownicy pedagogiczni w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych oraz w publicznych szkołach artystycznych, a także w niepublicznych szkołach artystycznych posiadających uprawnienia publicznej szkoły artystycznej, przyporządkowani do klas IV–VIII w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych lub do klas odpowiadających klasom IV–VIII szkoły podstawowej w publicznych szkołach artystycznych, a także w niepublicznych szkołach artystycznych posiadających uprawnienia publicznej szkoły artystycznej – od dnia 13.10.2023 r.
Drugi akt wykonawczy: rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z 22.01.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia grup nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych uprawnionych do otrzymania wsparcia sfinansowanego ze środków publicznych wprowadza w § 2 ust. 1 pkt 5 r.o.g.n.w.i.p.p. następującą grupę nauczycieli uprawnionych w 2025 r. do otrzymania wsparcia sfinansowanego ze środków publicznych:
–
pozostali niewymienieni w § 2 ust. 1 pkt 1-4 r.o.g.n.w.i.p.p. wychowawcy i nauczyciele wykładający wszystkie przedmioty, inni pracownicy pedagogiczni:
•
w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych (nauczyciele klas I – III, prowadzący zajęcia z uczniami klas I – III lub przyporządkowani do tych klas),
•
w publicznych i niepublicznych szkołach ponadpodstawowych (dla młodzieży – w czteroletnim liceum ogólnokształcącym, czteroletnim technikum, szkole branżowej I stopnia, trzyletniej szkole specjalnej przysposabiającej do pracy),
•
w publicznych szkołach artystycznych realizujących kształcenie ogólne i kształcenie artystyczne,
•
w niepublicznych szkołach artystycznych posiadających uprawnienia publicznej szkoły artystycznej realizujących kształcenie ogólne i kształcenie artystyczne,
z wyłączeniem nauczycieli:
–
wychowania przedszkolnego zatrudnionych w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych,
–
szkoły podstawowej dla dorosłych,
–
branżowej szkoły II stopnia,
–
szkoły policealnej,
–
liceum ogólnokształcącego dla dorosłych,
–
szkół artystycznych realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne.
Według Ministerstwa Cyfryzacji przykładowo w drugiej edycji o bon mogą się ubiegać nauczyciele, którzy 30.09.2023 r. byli zatrudnieni w klasach I – III szkół podstawowych lub w szkołach ponadpodstawowych, a obecnie pracują w klasach IV-VIII (Tabela uwag zgłoszonych w związku z udostępnieniem projektu rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia grup nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych uprawnionych do otrzymania wsparcia sfinansowanego ze środków publicznych, https://legislacja.gov.pl/projekt/12393001/katalog/13103701#13103701, dostęp z 27.01.2025 r.).
Ważne!
O bony na laptopy mogą ubiegać się nauczyciele klas I-III szkół podstawowych oraz nauczyciele szkół ponadpodstawowych. W celu otrzymania wsparcia mogą składać wnioski w terminie 30 dni od 27.01.2025 r. (§ 2 r.o.g.n.w.i.p.p.).
Nauczyciel ujęty w uprawnionej grupie, który jest zainteresowany otrzymaniem bonu składa do organu prowadzącego szkołę, za pośrednictwem dyrektora szkoły:
–
wniosek w terminie 30 dni od dnia wskazania jego grupy w rozporządzeniu Ministra Cyfryzacji, zawierający dane wymienione w art. 15 ust. 1 u.w.r.k.c.n.:
•
imię (imiona) i nazwisko,
•
numer PESEL,
•
numer telefonu komórkowego oraz
•
adres poczty elektronicznej,
–
oświadczenie, że nie otrzymał laptopa, laptopa przeglądarkowego lub świadczenia na sfinansowanie ich zakupów w ramach wsparcia udzielonego z innych programów finansowanych ze środków publicznych z dodatkiem „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.” Oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, a ww. klauzula zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej (art. 13 ust. 4 u.w.r.k.c.n.).
Organ prowadzący szkołę w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku nauczyciela od dyrektora, składa jeden zbiorczy wniosek dla wszystkich nauczycieli uprawnionych do otrzymania wsparcia w systemie teleinformatycznym zapewnianym przez Ministra Cyfryzacji do obsługi bonu, który zawiera informacje wymienione w art. 15 ust. 2 u.w.r.k.c.n.:
•
dane osobowe nauczycieli wymienione w ich wnioskach,
•
dane dotyczące szkoły, w imieniu której wnioskuje organ prowadzący szkołę,
•
dane dotyczące organu prowadzącego szkołę, w tym imię (imiona) i nazwisko oraz numer PESEL osoby składającej wniosek, upoważnionej do reprezentowania organu.
Przed złożeniem wniosku organ prowadzący ma prawo nałożenia na nauczyciela zobowiązania do złożenia dodatkowych wyjaśnień w zakresie weryfikacji warunków dotyczących niektórych nieobecności w pracy, korzystanie z których uniemożliwia nauczycielowi skorzystanie z bonu (art. 15 ust. 3 w zw. z ust. 4 u.w.r.k.c.n.).
Ustalenie prawa do bonu następuje na podstawie pozytywnie zweryfikowanego wniosku w systemie teleinformatycznym, co nie wymaga wydania decyzji przez Ministra Cyfryzacji (art. 15 ust. 5 i 6 u.w.r.k.c.n.).
Nauczyciel otrzyma kod potwierdzający przyznanie bonu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej (art. 15 ust. 7 u.w.r.k.c.n.).
Minister Cyfryzacji bardzo ogólnie określił zasady korzystania z udostępnionego systemu teleinformatycznego w wykonaniu delegacji ustawowej z art. 20 ust. 5 u.w.r.k.c.n. Rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z 6.09.2023 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu składania wniosków o przyznanie jednorazowych świadczeń dla nauczycieli w formie bonów na zakup laptopów lub laptopów przeglądarkowych oraz obsługi wniosków w systemie teleinformatycznym uzupełniają informacje i instrukcje opublikowane na stronie: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/ruszyl-program-laptop-dla-nauczyciela.
Ponadto Minister Cyfryzacji przetwarza następujące dane osobowe nauczyciela oraz osoby składającej wniosek upoważnionej do reprezentowania organu prowadzącego szkołę:
•
imię (imiona) i nazwisko;
•
numer PESEL;
•
numer telefonu komórkowego;
•
adres poczty elektronicznej
w celu realizacji bonu, w szczególności ustalenia prawa nauczyciela do otrzymania bonu, zapewnienia możliwości dokonania płatności za pomocą bonu, w celach ewidencyjnych, weryfikacyjnych, kontrolnych i audytowych (art. 15 ust. 10 u.w.r.k.c.n.).
4.Nabycie sprzętu przez nauczyciela
Nauczyciel powinien wybrać sklep lub punkt sprzedaży laptopów lub laptopów przeglądarkowych wskazany na liście przedsiębiorców zamieszczonej na stronie BIP Ministra Cyfryzacji. Ustawodawca nie wykluczył zakupu w sklepie internetowym.
Płatności bonem mogą realizować podmioty zarejestrowane w systemie teleinformatycznym służącym do obsługi tego bonu oraz wpisani na listę udostępnioną w BIP Ministra Cyfryzacji wraz z adresami, w których będą realizowane bony (art. 16, art. 18 u.w.r.k.c.n.). Również przedsiębiorca prowadzący sprzedaż laptopów lub laptopów przeglądarkowych po dokonaniu rejestracji i uzyskaniu wpisu na listę ministerialną, ma obowiązek zamieścić informację o możliwości dokonywania płatności za pomocą bonu, w szczególności w miejscu ich sprzedaży (art. 17 u.w.r.k.c.n.).
Następnie nauczyciel może wybrać laptop lub laptop przeglądarkowy, który powinien spełniać minimalne wymagania techniczne, dotyczące oprogramowania i certyfikatów, określone dla sprzętu komputerowego dla nauczyciela i zawarte w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 17.12.2010 r. w sprawie podstawowych warunków niezbędnych do realizacji przez szkoły i nauczycieli zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz programów nauczania. Ponadto sprzęt powinien być fabrycznie nowy, nieużywany, kompletny, wyprodukowany nie wcześniej niż 9 miesięcy od dnia sprzedaży, wprowadzony do obrotu na terytorium UE, sprawny technicznie, w oryginalnych opakowaniach, nieobciążony prawami na rzecz osób trzecich (art. 14 ust. 1, art. 23 ust. 4 u.w.r.k.c.n.). Nauczyciel nie musi samodzielnie znać oraz weryfikować tych wymogów, ponieważ sprzedawca powinien jemu zaoferować sprzęt zgodny z ww. warunkami oraz będzie zobowiązany do załączenia do sprzedawanego sprzętu oświadczenia o zgodności z nimi (art. 23 ust. 4 u.w.r.k.c.n.). Natomiast nauczyciel nie będzie mógł z bonu zakupić lub dokupić do sprzętu jakichś dodatkowych akcesoriów, innego oprogramowania niż wynikające ze specyfikacji wynikającej z obowiązujących przepisów, czy jakichś usług serwisowych.
Nauczyciel dokona jednorazowej płatności bonem z wykorzystaniem ministerialnego systemu teleinformatycznego oraz kodu przekazanego na numer telefonu komórkowego w celu potwierdzenia wydatku (art. 15 ust. 8 i 9 u.w.r.k.c.n.). Nie przewidziano możliwości dokonywania płatności w inny sposób niż poprzez system teleinformatyczny, ani też np. dopłacenia części ceny przekraczającej wartość bonu w późniejszym terminie, z uwagi na treść art. 11 ust. 4 i 5 u.w.r.k.c.n., chociaż – jak wskazano w pkt 2 opracowania – Ministerstwo Cyfryzacji deklaruje istnienie takiej możliwości.
Faktycznie środki pieniężne sprzedawcy przekaże Minister Cyfryzacji w terminie 30 dni od dnia przesłania wniosku rozliczeniowego przez przedsiębiorcę i jego zaakceptowania. Wniosek będzie musiał zawierać informacje o danych dotyczących daty i miejsca sprzedaży laptopów lub laptopów przeglądarkowych, modelu i producenta laptopów lub laptopów przeglądarkowych, ich numerach seryjnych, jednostkowej cenie netto laptopa lub laptopa przeglądarkowego, wartości podatku i kwocie należności ogółem oraz całkowitej cenie zakupu laptopów lub laptopów przeglądarkowych, w szczegółowości wskazanej dla ceny jednostkowej (art. 23 ust. 1 i 2 u.w.r.k.c.n.).
5.Prawa i obowiązki nauczycieli
Laptop lub laptop przeglądarkowy opłacony bonem stanowi własność nauczyciela. Według zamiaru ustawodawcy, sprzęt powinien być wykorzystywany do realizowania podstawy programowej oraz poszerzania kompetencji cyfrowych. Nauczyciel jako właściciel sprzętu zdecyduje, czy będzie go użytkował do przygotowywania się do zajęć, do ich prowadzenia, w tym ewentualnie do nauki zdalnej wprowadzonej zgodnie z obowiązującymi przepisami, do doskonalenia zawodowego, itp. Nauczyciel w realizacji programu nauczania ma prawo do swobody stosowania takich metod nauczania i wychowania, jakie uważa za najwłaściwsze spośród uznanych przez współczesne nauki pedagogiczne (art. 12 ust. 2 KN). Dyrektor szkoły, organ prowadzący czy Minister Cyfryzacji nie są natomiast upoważnieni do kontrolowania czy rozliczania nauczyciela z użytkowania sprzętu do realizowania obowiązków służbowych. Formalnie więc nauczyciel może wykorzystywać sprzęt także do innych celów. Zresztą pracownicy pedagogiczni szkół nie są w ogóle zobowiązani do skorzystania z omawianego wsparcia.
Nauczyciel niezadowolony z zakupionego sprzętu korzysta z uprawnień przysługujących jemu jako nabywcy. Prawnie zagwarantowana możliwość odstąpienia od umowy dotyczy zakupu przez internet, a w sklepie stacjonarnym jest uzależniona od dokonania w tej sprawie uzgodnienia ze sprzedawcą, ponieważ w pierwszej kolejności jest realizowana naprawa lub wymiana towaru, gdyby okazał się wadliwy – art. 27, art. 43d i art. 43e ustawy z 30.05.2014 r. o prawach konsumenta.
W przypadku skutecznego skorzystania przez uprawnionego nauczyciela z prawa do odstąpienia od umowy przedsiębiorca prowadzący sprzedaż laptopów lub laptopów przeglądarkowych, z chwilą tego odstąpienia, wprowadza do ministerialnego systemu teleinformatycznego, informację o anulowaniu płatności, co uprawnia do ponownego skorzystania z bonu przez nauczyciela (art. 23 ust. 3 u.w.r.k.c.n.). Ustawodawca nie określa szczegółowego trybu i terminu „odzyskania” bonu, np. czy nauczyciel otrzyma nowy kod na adres mailowy, a w związku z tym prawdopodobnie zostaną wydane wyjaśnienia Ministerstwa Cyfryzacji w tej kwestii. Ponowne skorzystanie z bonu będzie nadal możliwe do końca 2025 r.
Ponadto nauczyciel jako właściciel sprzętu może składać reklamacje z tytułu wadliwości sprzętu lub niezgodności z umową sprzedaży oraz dochodzić roszczeń z tytułu rękojmi sprzedawcy lub ewentualnie gwarancji producenta.
W ustawie u.w.r.k.c.n. nie przewidziano, aby nauczyciele mieli być wspierani przez dyrektorów szkół lub organy prowadzące w realizowaniu ich uprawnień wobec sprzedawcy lub producenta sprzętu.
Laptop lub laptop przeglądarkowy opłacony bonem nie może być przedmiotem jakichkolwiek czynności rozporządzających w okresie 5 lat od dnia zakupu (art. 14 ust 2 u.w.r.k.c.n.). Na wypadek zbycia sprzętu przed tym terminem nie uregulowano żadnego szczególnego trybu postępowania, ani nie przewidziano sankcji, w szczególności karnej. Czynność rozporządzającą jako sprzeczną z prawem należałoby uznać za nieważną, a stwierdzenia tej okoliczności mógłby dochodzić prokurator – art. 58 § 1 ustawy z 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny oraz art. 57 ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego. Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie obowiązku oznaczania sprzętu nauczycieli w celu utrudnienia zbywania.
Laptopy i laptopy przeglądarkowe opłacone bonem są zwolnione spod egzekucji administracyjnej oraz z podatku od spadków i darowizn, zgodnie z art. 27 i art. 28 u.w.r.k.c.n.
Zbędne sprzęty powinny być przekazywane przez nauczycieli podmiotom uprawnionym do ich zbierania, zgodnie z przepisami ustawy z 11.09.2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
Podsumowanie
Nauczyciele zatrudnieni w szkołach publicznych i niepublicznych w dniu 30.09.2023 r. powinni śledzić, czy znajdą się w grupie uprawnionej do ubiegania się o wsparcie, które – w zależności od treści przepisów wykonawczych – będzie uruchamiane partiami. Powinni także zapoznać się z zasadami prawidłowego zrealizowania bonu.
Nie można jeszcze przewidzieć, w jakim stopniu wykorzystywanie sprzętu zakupionego ze środków publicznych przełoży się na sprawniejsze prowadzenie zajęć przez nauczycieli, w tym w kontekście zróżnicowanego w skali kraju dostępu do internetu w szkołach.